Hoe verloopt de borstvoeding tot nu toe?

Vanzelf en op ‘t gevoel, daar hebben we van bij de start veel geluk mee gehad.

Ik was vroeg begonnen: in de weken voor de geboorte had ik al wat colostrum afgekolfd, voor het geval de borstvoeding moeilijk op gang zou komen. Ik had zwangerschapsdiabetes en als de bevalling voor 39 weken niet spontaan kwam, zou ze moeten worden ingeleid. Daar zag ik wel tegen op, onder andere omdat het de opstart van de borstvoeding kan bemoeilijken. En bij mama’s met diabetes kunnen baby’s een suikerdip krijgen kort na de geboorte, dus dan is het net wél belangrijk dat ze op tijd gevoed kunnen worden.

Ik zat daar dan elke dag een hele tijd mijn borsten te masseren.

De vroedvrouw heeft me dan geleerd hoe ik voor de geboorte met de hand al wat druppeltjes kon kolven en opvangen, dat haalde de druk er wel wat af. Dat heeft ook geholpen om meer geduld en vertrouwen in mijn lijf te krijgen: ik zat daar dan elke dag een hele tijd mijn borsten te masseren zonder effect, maar plots kwamen ze toch tevoorschijn, die eerste druppels melk. Zo’n zalig gevoel! En na een paar keer besefte ik: oké, dit komt goed, als het al lukt voor de bevalling zal het ook wel lukken erna. Uiteindelijk is dat losgelopen: bij haar geboorte is Nina lang aan mijn borst kunnen blijven liggen en ze hapte toen spontaan aan.

Bij haar geboorte is Nina lang aan mijn borst kunnen blijven liggen en ze hapte toen spontaan aan.

Borstvoeden vind ik een mooie manier om ook na de bevalling nog helemaal te kunnen verbinden met je kindje. De inleiding was wat moeizaam verlopen en soms overviel mij de gedachte dat we Nina in de buitenwereld hadden ‘geforceerd’ nog voor ze daar zelf klaar voor was. Aan de borst kon ik haar dan toch nog die lijfelijke verbinding en geborgenheid geven. Dus telkens ze het kleinste beginnende ongemakje toonde, was mijn reflex: meteen aanleggen! Na verloop van tijd kon ik dat dan wel een beetje beter loslaten.

Telkens ze het kleinste beginnende ongemak toonde, was mijn reflex: meteen aanleggen.

De eerste weken dronk ze om de twee à drie uur en ’s avonds nog vaker. Dat vond ik wel pittig omdat het drinken nog veel tijd nam. Ze viel telkens in slaap tijdens de voeding of nam een slokje en bleef daarna wat sabbelen zonder echt te drinken. Zo lag ze makkelijk een uur aan de borst en er bleef daarna vaak maar één uur over om die tepels wat te laten recupereren en zelf te proberen slapen tegen de volgende voeding. Dan hoor en lees je overal: elke baby drinkt op haar eigen tempo en twaalf keer drinken per dag is normaal - ja, voor die baby is dat normaal, maar voor de mama is dat gekkenwerk hé!

Voor die baby is dat normaal, maar voor de mama is dat gekkenwerk.

Tegelijk voelde ik wel hoe de hormonen mij door de kraamperiode hielpen. Naast de uitputting was er een grote alertheid. Tegenover de onwetenheid en de paniek van het prille moederschap stond ook een sterke intuïtie en rust en vertrouwen, vooral tijdens het voeden. De aanhap was pijnlijk, maar daarna stroomde er telkens veel liefde en kalmte door mijn lijf.

De aanhap was pijnlijk, maar daarna stroomde er telkens veel liefde en kalmte door mijn lijf.

Intussen vind ik de borstvoeding vooral handig. Ik ben niet de meest georganiseerde planner, dus met flesvoeding zou het sowieso wel eens gebeuren dat de melk plots op is, of dat ik bij een uitstap haar flesjes thuis vergeet. Ik hoef ook niet bewust bezig te zijn met hoeveel en wanneer ze drinkt, da’s gewoon going with the flow. De voedingen duren intussen nooit langer dan een kwartiertje. Zo wordt borstvoeding na de eerste weken wel een gemak.

Hoe vaak voed je gemiddeld per dag?

Ik houd het niet meer zo goed bij nu, maar ik schat een zeven- of achttal keer, om de drie à vier uur. Al zijn er ook dagen met wat meer korte knuffelvoedingen en nachten waarin ze voedingen overslaat.

Gaf je moeder jou borstvoeding? En had dit een invloed op je eigen borstvoedingservaring?

Mijn moeder heeft mij enkele weken borstvoeding gegeven. Ze is heel snel terug gaan werken en heeft het borstvoeden dan ook weer afgebouwd. We hebben daar eigenlijk niet echt over gepraat, over hoe die ervaring voor haar was. Bij mijn jongere zus en broer gaf ze opnieuw borstvoeding en daar heb ik wel herinneringen aan, dus misschien heeft dat me onbewust beïnvloed om hetzelfde te gaan doen. Op moeilijke momenten kon ik ook steeds bij haar terecht. Als zij dan zegt: “dat is normaal” en “het wordt makkelijker,” dan weet ik dat ze uit ervaring spreekt, dus dat helpt wel.

Hoe voelt het om borstvoeding te geven op een openbare plaats?

Dat voelt meestal heel gewoon. De eerste keer dat we met haar buiten kwamen, was dat meteen de trein op, we gingen logeren in Oostende. Ik heb haar onderweg gevoed, op de trein en op de stoep. Dat was allesbehalve subtiel of classy want ik was totaal niet bezig met mijn omgeving, alleen met haar. Ze was anderhalve week, dan leef je echt nog in een bubbel. Maar zo was de kop eraf en sindsdien leg ik haar redelijk makkelijk overal aan, zonder veel aandacht voor wie er al dan niet meekijkt.

Ik heb één keer wel echt gêne gevoeld, in een formeler restaurant.

Ik heb één keer wel echt gêne gevoeld, in een formeler restaurant. Toen we aankwamen met een kinderwagen was de ober al zichtbaar op zijn ongemak. Wij wisten: het is een rustige baby en negen kansen op tien ligt ze de hele tijd te slapen, maar dat kon die man natuurlijk niet weten. Er werd wat nerveus met tafels en stoelen geschoven om ons een plekje te geven “waar we geen andere klanten zouden storen.” Ik wilde haar eventjes aanleggen om haar snel in slaap te helpen, maar dat voelde daar te ongemakkelijk. We hebben snel gegeten en zijn meteen terug naar huis gegaan. Tja, dat is een beetje trial and error: er zijn veel cafés en restaurants waar het wel kan, maar anderzijds neem je je baby ook niet mee naar theater of naar de cinema.

Hoe kijk je naar je borsten? En is die blik veranderd sinds je borstvoeding geeft?

Voor de zwangerschap vond ik mijn borsten gewoon een mooi deel van mijn lichaam.

Mijn borsten zijn een soort 'supertools' geworden.

Vandaag staan ze vooral in het teken van de borstvoeding. Het zijn een soort supertools geworden: ik kan ermee voeden en troosten en antistoffen doorgeven, het zijn wekkers ’s nachts maar ook overdag, als ik zonder Nina naar buiten ben en de tijd uit het oog zou verliezen. Ze zijn ook wel een bron van ongemakken: lekkende tepels, beginnende borstontstekingen, ze zitten in de weg als je op je buik wil slapen, je moet je melkproductie op peil houden… Dat is dubbel. Ik ga ook wel blij zijn wanneer ze weer wat minder mijn leven en ritme bepalen. Hopelijk vind ik ze tegen dan ook nog mooi - ze gaan wat harder geleefd hebben, maar da’s ook schoon.

Moest er een toekomstige mama naast jou zitten, welk advies zou je haar geven?

Probeer jezelf niet te veel druk of verwachtingen op te leggen, durf hulp vragen en toelaten, leef dag per dag en wees fier op elke stap. Ook als dat de stap richting flesvoeding of een mengvorm is, want iedereen moet voor zichzelf uitzoeken hoe je het beste voor je kindje en jezelf kan zorgen.

Iedereen moet voor zichzelf uitzoeken hoe je het beste voor je kindje en jezelf kan zorgen.

Plan de eerste weken niet teveel bezoek, maar laat je wel goed omringen: ik heb veel gehad aan whatsappjes van vriendinnen die ervaringen uit hun eigen kraamperiode deelden, aan telefoontjes met mijn mama en aan de huisbezoeken van de vroedvrouw. Bouw een coconnetje in je slaapkamer en blijf zoveel en zo lang mogelijk met je baby in en rond je bed. Familie en vrienden die langskomen kunnen daar ook een stoel aanschuiven. Haal tepelcrème en paracetamol in huis. Negeer advies waar je je niet comfortabel bij voelt.

Herinner je je een grappig moment tijdens het voeden?

Soms zit ik vertederd naar haar te kijken terwijl ze drinkt, tot zij met haar vlakke hand vol in mijn gezicht mijn hoofd wegduwt. Excuseer Nina, maar de rest van uw mama zit helaas ook wel aan die borst vast (lacht).

Welke rol speelt jouw partner in het verloop van de borstvoeding?

Een onmisbare rol. Bij het prenataal kolven voelde hij zich nog wat onwennig denk ik, hij ging dan vaak een wandelingetje maken. Maar sinds Nina er is, is het echt wel teamwork. Hij doet ’s nachts de pampers, bijvoorbeeld, dus ik hoef ons bed niet uit.

De eerste maanden lekte ik bij elke voeding veel melk aan mijn vrije borst en dat ving ik dan op in lekschaaltjes. Tegen ’s avonds hadden we vaak een hele portie melk bij elkaar gespaard en die gaf hij dan met een flesje, terwijl ik al sliep. Zo kon ik mijn nachten telkens met een langer blokje van drie à vier uur beginnen en dat betekende een wereld van verschil.

Het lijkt me trouwens niet evident wanneer je lief en haar lijf plots voor 99% in het teken van moederen en voederen staan, maar hij is daar heel geduldig in. Ik hoop wel dat ik daar binnenkort meer evenwicht in ga kunnen vinden, ook voor mezelf.

Waar zie je jezelf staan binnen dit en één jaar (als het op borstvoeding aankomt)?

Goh, ik denk eigenlijk niet zo ver vooruit. In het begin vond ik de gedachte aan zes maanden borstvoeding geven soms al compleet overweldigend. Maar dan dacht ik: eerst deze dag doorkomen, morgen kan je altijd nog stoppen - en plots ben je vijf maanden verder.

Na zes weken wordt borstvoeding genieten voor moeder en kind. Dat is toen echt een mantra geworden!

De dagen na de bevalling lag ik voortdurend van alles te googelen en toen las ik op de website van Kind&Gezin over hun 6666-richtlijn: zij stellen zes maanden borstvoeding als doel voorop, maar ze beginnen bij de eerste zes uur, want dan geeft je colostrum een immuniteitsboost aan je baby. Het tweede doel is zes dagen, die zijn survival, en als derde doel stond er iets in de trant van: “na zes weken wordt borstvoeding genieten voor moeder en kind.” Dat is toen echt een mantra geworden! Bij stuwing, pijnlijke tepels, overproductie, borstontsteking, lekjes, als ik ’s nachts ons bed vol melk smoste… na zes weken wordt borstvoeding genieten voor moeder en kind! En effectief, na een maand of twee vind je daar dan echt wel je draai in.

Ik heb bewondering voor vrouwen die de WHO-richtlijn van twee jaar halen, of die borstvoeding geven zo lang hun kindje ernaar vraagt, maar dat is hier totaal nog niet aan de orde. Binnenkort gaat ze naar de crèche en begin ik terug te werken, ik zou dan graag een nieuw ritme vinden waarin er ook plaats blijft voor borstvoeding. Daarna zien we wel weer.

Is er verder nog iets dat je kwijt wilt, dat je hierboven niet kon delen?

Dat ik besef dat elke kraamperiode uniek is en dat ik wel geluk heb met hoe ik de mijne heb mogen beleven. Ik heb heel veel respect voor ouders die een lastigere zoektocht moeten aangaan, rond voeding of meer algemeen.