Jana is 29 jaar, woont in Herzele en is mama van Milan, 13 maanden jong.
Hoe verloopt de borstvoeding tot nu toe?
Milan is thuis geboren, om 23u32, bij gezellige sfeerverlichting. Tom en ik konden hem zelf opvangen en meteen omarmen. Vanuit de buik meteen óp de buik, klaar om zelf de borst te zoeken. Wat een heerlijk en magisch eerste moment samen! Je kindje is geboren, ligt op je buik met zijn placenta nog (door onze vroedvrouw in doeken gewikkeld) heerlijk warm tegen zijn rugje aan, en worstelt zich rustig aan een weg naar jouw borst voor een eerste slokje van jouw melk. De melk die jouw lichaam stiekem al had aangemaakt tegen de tijd dat je kindje geboren werd. We hadden gehoopt op een mooie bevalling, en dat werd het ook. Het voelde alsof alles was zoals het moest zijn. Op de één of andere manier ging het vanzelf.
Het voelde alsof alles was zoals het moest zijn. Op de één of andere manier ging het vanzelf.
Die eerste dagen nadien waren volop genieten van elkaar, in een gelukzalige ‘postpartumroes’. We voelden ons nog helemaal aan elkaar verbonden. De dagen bestonden uit samen slapen, samen knuffelen, samen rusten en natuurlijk uit borstvoedingsmomenten. Een paar dagen later volgde de eerste echte onzekerheid; Milan was gewicht verloren en won het niet opnieuw bij. Hij bleek een strak, vlezig tongriempje te hebben. Het kostte hem te veel moeite om goed te drinken. Bovendien had ik ook nog steeds geen ‘last’ van stuwing. Door het tongriempje kon Milan de melkproductie niet voldoende stimuleren en werd er dus ook niet genoeg melk gemaakt. Best wel heftig, het gevoel je baby niet te kunnen geven wat hij nodig heeft. Je voelt je dan wel even heel onzeker, kwetsbaar en machteloos. Gelukkig werden we ondersteund door 2 prachtvroedvrouwen die ten stelligste geloofden in een succesvolle borstvoeding. Door in te zetten op een verhoogde melkproductie (met de hulp van kruiden, karnemelk en kolven) was daar plots een massa melk! Dat er meer melk was, maakte het voor Milan gemakkelijker om voldoende te drinken. Daarnaast werd het tongriempje uiteindelijk ook gelaserd en werd ondersteuning geboden via osteopathie, waardoor Milan op 3 à 4 weken jong uitstekend dronk!
Best wel heftig, het gevoel je baby niet te kunnen geven wat hij nodig heeft.
Nadien is de borstvoeding steeds zeer vlot gelopen, ik heb eigenlijk nooit pijn gehad (op die enkele keren na waarop Milan ontdekte dat hij kon bijten met zijn tandjes). Ik heb lang heel veel melk gehad, Milan hapte goed aan, alles ging vlot. De eerste weken en maanden waren soms nog wat zoeken, maar ook reeds volop genieten, en na 3 à 4 maanden werd borstvoeding gewoon een heerlijkheid; overdag vaak een spel, ‘s nachts een heerlijk samenzijn. Intussen is de massa melk wel wat geminderd en soms vraag ik me wel eens af ‘is er nog genoeg?’. Maar dan overweegt toch steeds het vertrouwen dat Milan krijgt wat hij nodig heeft (hij is tevreden, groeit goed, ontwikkelt goed en lijkt meestal ook echt voldaan). Misschien is er op sommige momenten net iets minder dan hij graag zou hebben, maar ja, wie verlangt er soms niet naar nog een tweede stukje taart?
Ik gok dat die dagelijkse bom aan knuffelhormonen mij ook best wel goed doet!
Borstvoeding voelt intussen zo natuurlijk aan. Nu ik Milan al een jaar lang zelf kan voeden, en dat gewoon allemaal vanzelf gaat, is er voor mij geen enkele reden om daar nu mee te stoppen. Hoe mooi is het niet dat jij je eigen kind kan voeden, troosten, doen groeien, doen lachen, door iets wat voor beide ook nog eens één en al genieten is! Daarnaast verschiet ik regelmatig van hoe goed ik met het moederschap, werken en het leven daarnaast overweg kan, ik gok dat die dagelijkse bom aan knuffelhormonen mij ook best wel goed doet!
Hoe vaak voed je gemiddeld per dag?
Milan zijn voedingen zijn grotendeels aan dutjes gelinkt. Hij drinkt meestal voor elk dutje (wanneer we samen thuis zijn), voor het slapengaan, een droomvoeding wanneer ik kom slapen, 1 of 2 keer ‘s nachts, en ‘s ochtends ook nog eens. Dan kom ik dus op 6 of 7 voedingen. Wanneer hij naar de crèche gaat vallen er 1 of 2 weg en heeft hij ‘s avonds een massa melk om zich te goed aan te doen! Daarnaast neemt hij tussen het spelen door, al wandelend vanuit de draagzak, samen in bad, als troost, of bij vermoeidheid, ook nog wel eens een slokje.
De nachtvoedingen voelen voor mij helemaal ok.
De nachtvoedingen voelen voor mij helemaal ok. Een half jaar terug waren dat er soms wel 6 tot 8, waar voor mij een grens lag. Ik heb Milan toen de borst geweigerd en nog ‘slechts’ 2 keer per nacht laten drinken. Heel snel is het voor hem een nieuwe gewoonte geworden om nog maar 1 of 2 keer per nacht de borst te vragen, en dat is gewoon helemaal ok voor mij!
Gaf je moeder jou borstvoeding? En had dit een invloed op je eigen borstvoedingservaring?
Mijn mama gaf mij borstvoeding, al ging dat niet vanzelf en was het vaak een gevecht. Mijn mama herinnert zich vooral dat ik als baby te ongeduldig was om een hele voeding via de borst naar binnen te spelen, ik dronk liever van de fles, dat ging sneller en gemakkelijker. Na 3 maanden werd de borstvoeding daarom gestopt. Nu vraag ik me af of ik werkelijk te ongeduldig was of er misschien toch een andere oorzaak was; was er genoeg melk? Was er sprake van een te kort tongriempje? Had ik de techniek voldoende onder de knie? Allemaal zaken die onze vroedvrouw wellicht had opgepikt, maar die ondersteuning was 30 jaar terug helemaal niet zoals nu. Ik denk dat veel vrouwen toen stopten met borstvoeding omdat ze de ondersteuning van een vroedvrouw of lactatiekundige misten.
Ik denk dat veel vrouwen toen stopten met borstvoeding omdat ze de ondersteuning van een vroedvrouw of lactatiekundige misten.
Nu heb ik al wel af en toe gedacht het jammer te vinden dat mijn mama toen niet heeft kunnen ervaren wat ik nu kan ervaren. Anderzijds voel ik me heel erg dankbaar dat ik die ondersteuning wel kon krijgen en mede daardoor nu nog steeds intens kan genieten van al die borstvoedingsmomenten.
Hoe voelt het om borstvoeding te geven op een openbare plaats?
Ik vond dit geen probleem, ik lette steeds wel een beetje op om niet – floeps – beide borsten op tafel te leggen, bij wijze van spreken, maar verder had ik er helemaal geen probleem mee. In tegendeel, ik was zo trots om mama te zijn van dat kleine wondertje, en dat mocht in al zijn facetten gezien worden. Intussen is Milan echter zo gevoelig voor prikkels dat er van drinken in het openbaar niet zoveel meer in huis komt, hij houdt die momenten nu eerder voor wanneer we ons lekker gezellig in onze cocon terugtrekken.
Soms hoop ik wel dat Milan toch nog weer gemakkelijker zal drinken in het bijzijn van anderen. Ik vond het best wel gezellig om die kleine jongen van lekkere melk te kunnen voorzien tijdens een picknick met vrienden of familie. We zien wel, waar Milan zin in heeft!
Hoe kijk je naar je borsten? En is die blik veranderd sinds je borstvoeding geeft?
Ja, mijn borsten zijn wel wat volume verloren en hebben best wel wat striemen gekregen sinds ik borstvoeding geef (lacht). Ik moet me er soms overzetten dat ze echt niet meer zijn wat ze waren. Anderzijds is het gewoon zo magisch wat ze mogelijk maken, en dat weegt veruit op tegenover wat ik daarvoor moest inruilen.
Mama worden omhelst zowel gevoelens van 'afscheid nemen' als 'verwelkomen'.
Mama worden omhelst zowel gevoelens van 'afscheid nemen' als 'verwelkomen'. Dat heb ik heel erg gemerkt het afgelopen jaar. En dit is hier voor mij één voorbeeld van.
Moest er een toekomstige mama naast jou zitten, welk advies zou je haar geven?
Verzorg jezelf goed! In het algemeen, een baby voelt je zo fijn aan, en het gezegde ‘a happy mommy is a happy baby’ klopt in sterke mate denk ik. Maar ook wanneer het op borstvoeding aankomt, is zelfzorg maar wat belangrijk! Goed voor jezelf zorgen, fysiek en mentaal, levert gewoon veel meer melk op! Zelf heb ik overigens ook aan de lijve mogen ondervinden dat borstvoeding geven best wel wat van je lichaam vraagt, zo heb ik behoorlijk wat last gehad van mijn huid. Door te zoeken naar juiste voeding (met veel gezonde vetten) en rijkelijke huidverzorging (met veel plantaardige oliën) ben ik er in geslaagd een evenwicht te vinden waarbij borstvoeding en een gezonde huid elkaar niet langer in de weg stonden.
En daarnaast, twijfel je of loopt de borstvoeding moeizaam maar wil je wel graag verder? Durf hulp zoeken! Er zijn tegenwoordig heel veel zorgkundigen die een belangrijke rol kunnen spelen in je borstvoedingsverhaal. Zelf vielen wij in de eerste plaats terug op onze vroedvrouwen maar naar aanleiding van het tongriempje kwamen we ook terecht bij een lactatiekundige, tandarts en osteopaat, één voor één gespecialiseerd in borstvoeding en tongriempjes, en één voor één warme mensen met wie we graag omringd werden!
Herinner je je een grappig moment tijdens het voeden?
Oh, die zijn er bijna dagelijks! Bijvoorbeeld: wanneer ik Milan een beetje kietel aan zijn handjes of voetjes, begint hij te gniffelen tijdens het drinken – beetje gniffelen, beetje drinken, beetje gniffelen, beetje drinken – zo schattig en lachwekkend! Ik ben dan meteen alle stress van die dag weer helemaal vergeten!
Of wat me ook vaak doet lachen zijn alle gekke houdingen waarin Milan een slokje komt nemen; wanneer hij ‘s ochtends wakker wordt en rond krioelt in bed en gewoon helemaal ondersteboven komt drinken, of wanneer hij met zijn buik op mijn hoofd komt liggen om aan mijn borst te kunnen, of wanneer zijn papa hem vast heeft en Milan toch hoognodig een slokje nodig heeft.
Al die grappige momenten zijn zo ontspannend! Ik heb al erg vaak het gevoel gehad de stress van een werkdag helemaal te hebben losgelaten tijdens een leuke borstvoeding. Borstvoeding voelt voor mij zeker niet enkel als geven, borstvoeding geven geeft mijzelf ook heel erg veel! Win-win!
Ik heb al erg vaak het gevoel gehad de stress van een werkdag helemaal te hebben losgelaten tijdens een leuke borstvoeding.
Welke rol speelt jouw partner in het verloop van de borstvoeding?
Tom is altijd zeer ondersteunend geweest. Zeker toen het voeden die eerste dagen een fulltime bezigheid leek, en het bovendien ook moeizaam ging door het tongriempje, heeft Tom super veel op zich genomen. Wat werd ik verwend! Ontbijt op bed, heerlijke salades, noem maar op!
Gelukkig heeft de papa geen borstjes!
Daarnaast was het in het begin voor hem ook soms zoeken hoe hij zijn ‘vaderrol’ kon opnemen. Flesjes waren namelijk niet nodig. Maar van zodra Milan wat ouder werd kwam dat vanzelf, toen ik na 7 maanden thuis met Milan terug ging werken werd woensdag ‘papadag’ en kon hij toch nog flesjes geven, maar vooral de speelse, gekke papa werd steeds meer gewaardeerd door Milan! En ja, nu gaat het zover dat soms alleen de papa nog goed genoeg is! (Gelukkig heeft de papa geen borstjes!)
Wat is je favoriete borstvoedingshouding?
Ik heb niet echt een lievelingshouding, ik vind de afwisseling heel leuk! Soms vind ik het heerlijk Milan in mijn armen te dragen terwijl hij drinkt en mij met zijn handjes vastheeft, soms vind ik het heerlijk me gewoon te kunnen neerleggen om Milan te laten drinken, soms staat hij recht terwijl hij nog een slokje neemt of ligt hij gezellig bovenop me. Allemaal goed!
De eerste weken heb ik Milan vaak in de concorde houding gevoed, al was dat niet mijn favoriete houding. Toch kozen we voor deze houding gezien het ‘tongriempjesverhaal’; in deze houding moest Milan alweer net iets minder moeite doen om voldoende melk te krijgen. Hierdoor werd voeden echter plots iets ‘noodzakelijks’ en minder iets ‘gezelligs’. Gelukkig konden we na het laseren van zijn tongriempje snel overschakelen naar houdingen die onze voorkeur droegen!
Waar zie je jezelf staan binnen één jaar (als het op borstvoeding aankomt)?
Ik koester zeker de hoop dan nog steeds borstvoeding te geven. Als er tegen dan nog steeds voldoende melk is, en Milan zich nog steeds graag te goed doet aan mijn moedermelk, dan is de kans zeer groot dat we gewoon nog verder voeden. Wie weet komt er tegen dan ook wel een broertje of zusje aan de melkproductie rommelen. Veel onbekenden dus, maar als ik kan kiezen: graag!
Het lijkt mij overigens ook bijzonder mooi om broer en zus als tandem te voeden. Hoe verbindend moet dat niet zijn?
Het lijkt mij overigens ook bijzonder mooi om broer en zus als tandem te voeden. Hoe verbindend moet dat niet zijn? Als ik de kans krijg dat avontuur aan te gaan, dan zal ik dat met beide handen grijpen!
Vat jouw ervaring met borstvoeding samen in 1 zin?
Overstromen van liefde, verbinden met jezelf, de natuur en dat allerliefste wondertje!
Wil je ook graag jouw borstvoedingsverhaal in woord en beeld laten vastleggen? Boek dan een fotoshoot met Josefien