Jolien is 30 jaar, woont in Gent en is leerkracht lager onderwijs. Daarnaast is ze de drijvende kracht achter 'Cocon Massage', waarbij ze ontspannende massages aan huis verzorgt voor mama's (in spe) en hun kleintjes. Ze heeft één dochtertje Luz, van 8 maanden oud.

Leestijd: 12 minuten

Hoe verloopt de borstvoeding tot nu toe?

Tot nu toe verloopt het heel fijn, het voelt heel natuurlijk aan. Ze is de voorbije acht maanden altijd bij mij geweest, behalve op de dagen dat ik massages moest geven. Maar ze heeft dus wel elke dag de kans om 's ochtends, 's middags en 's avonds te drinken. En ik vind het echt fijn dat we dat zo kunnen doen.

Borstvoeding is meer dan voeding, het is communicatie.

Een van de mooiste dingen aan borstvoeding, vind ik, is dat het meer is dan voeding, het is communicatie. Het gaat om een diepe verbinding. Ook de geluiden die zij maakt wanneer ze drinkt, die raken me zodanig diep, en dan voel ik van oké we zijn echt hard verbonden met elkaar, en afgestemd op elkaar. Na de cocon van de kraamtijd gaat het leven weer z'n gangetje, je gaat overal naartoe, aan het werk, enzovoort. Maar als je dan nog eventjes met je kind aan de borst kan verbinden, dan voel je nog steeds die symbiose, en dat vind ik zo mooi er aan. Het is een kleine meditatie voor mezelf. Ik probeer dan ook bewust om er niks bij te pakken van gsm of laptop. Zelf een gesprek aangaan probeer ik op zo'n momenten te vermijden.

Hoe vaak voed je gemiddeld per dag?

Dat hangt er van af. We hebben geen vaste momenten. Ik heb daar eigenlijk nooit echt rekening mee gehouden. Op sommige dagen drinkt ze veel, als ze koorts heeft bijvoorbeeld, en op andere dagen kan dat beperkter zijn. Maar laat ons zeggen een gemiddelde van 4 à 5 keer per dag momenteel. In het begin was dat veel duidelijker, dan dronk ze bijvoorbeeld drie keer 's nachts. Nu is dat wat waziger geworden. Ze slaapt ook naast mij in bed, en als ze wil drinken, vindt ze haar weg wel zelf. Pas op, ik besef het wel dat ze drinkt, maar ik val dan ook heel vlot terug in slaap. Het zijn echt droomvoedingen. En dat vind ik wel handig, dat ik gewoon kan blijven liggen om haar te voeden. Tegelijk geniet ik ook nog mee van de werking van het borstvoedingshormoon.

Gaf je moeder jou borstvoeding? En had dit een invloed op je eigen borstvoedingservaring?

Mijn moeder gaf me geen borstvoeding, maar ze heeft het wel even geprobeerd. We hebben het colostrum gekregen, maar ze zei eerlijk dat ze geen geduld had om verder borstvoeding te geven. Ik denk wel dat het voor die generatie veel normaler was om meteen met poedermelk te beginnen. Dat ze in het ziekenhuis al snel daarmee op de proppen kwamen als de borstvoeding niet meteen lukte. Gelukkig is daar nu verandering in aan het komen, maar volgens mij gebeurt het nog.

Ik kreeg veel vertrouwen in mezelf om borstvoeding te geven door mijn vroedvrouw. Luz is thuis geboren, en ik wou ze graag naar de borst laten kruipen (de 'breast crawl'). Toen dat na een halfuur nog niet lukte, geraakte ik lichtjes in paniek. De vroedvrouw kon me toen kalmeren. Ze zei "Jolien, je hebt net eigenhandig je kind op de wereld gezet, ze gaat ook echt wel van je borst willen drinken."

Ik kreeg veel vertrouwen in mezelf om borstvoeding te geven door mijn vroedvrouw.

Ze benadrukte ook dat het een heel natuurlijk, spontaan proces is. Moest iemand mij toen gezegd hebben dat ik om de zoveel tijd zoveel milliliter melk moest geven, dan ging ik mij daar veel meer zorgen over gemaakt hebben. Nu kon ik dat gewoon loslaten, Luz haar gang laten gaan, en vertrouwen hebben dat het vanzelf wel goed zou komen. Uiteraard hielden we haar gewicht wel in de gaten, en zou de vroedvrouw wel ingrijpen indien nodig. Maar doordat zij mij dat vertrouwen gaf, was het echt een heel spontaan, natuurlijk en ontspannen proces.

Ook mijn mama gaf me zowel over de geboorte als over het ouderschap in het algemeen veel vertrouwen mee. Ze zei dat ik wel zou voelen wat juist is en hoe ik de zaken moet aanpakken. Ze had ook geen mening over fles- of borstvoeding. Ze wist wel dat ik borstvoeding wou geven. Maar verder maken we er allebei geen gedoe van. Als ik bij haar ben, geef ik ook gewoon borstvoeding. Ik heb zelf geen speciale kledij, dat is gewoon "truitje omhoog, bh naar beneden". Mijn ouders vinden het allebei wel tof dat ik borstvoeding geef, in hun tijd was dat allemaal niet zo vanzelfsprekend, hoe natuurlijk het ook is.

Ik heb zelf geen speciale kledij, dat is gewoon "truitje omhoog, bh naar beneden".

Er waren uiteraard ook momenten waarop ik twijfelde: doe ik het wel juist? Doe ik het wel goed? Vooral in de eerste weken toen ik last had van stuwing en pijnlijke tepels. Toen ik terug ging werken in bijberoep was ik sommige dagen een paar uurtjes weg. De eerste paar maanden kolfde ik af. Maar ik vond dat zo intens om te doen, zo na het voeden, nog eens extra afkolven. Het lukte me ook niet goed om voldoende melk af te kolven. Vandaar dat ik besliste om op de momenten dat ik weg was Luzje poedermelk te laten drinken. Die combinatie werkte goed voor haar, zij had er geen probleem mee. Eerst vond ik het echt moeilijk, ik zag het als falen. Maar ik leerde al snel dat mildheid belangrijk is. Ik had tot dan alles gedaan zoals ik het wou doen, en ik wilde me niet schuldig voelen of schamen omdat ik nu poedermelk gaf. Het kolven werkte niet voor mij, en dat was oké. Het was één van de stapjes in het loslaten van mijn idealen.

Ik had tot dan alles gedaan zoals ik het wou doen, en ik wilde me niet schuldig voelen of schamen omdat ik nu poedermelk gaf.

Hoe voelt het om borstvoeding te geven op een openbare plaats?

Het voelt niet raar om het bij andere mensen te doen. Iedereen heeft dat mooi aanvaard. Ik merk wel dat sommige mensen opeens over iets anders beginnen. Enerzijds om de aandacht er wat van af te leiden, maar ook uit respect voor mij om mij rustig te laten voeden.

De laatste tijd merk ik wel op dat men het raar vindt wanneer een kindje ouder wordt en nog steeds aan de borst drinkt. Ik vind dat echt niet nodig. Ik ben er zeker van dat ze dat vinden omdat ze het gewoon niet zien in hun omgeving. Ik daarentegen, zie wel vaker oudere kinderen aan de borst, ook op sociale media en ik vind dat dus doodnormaal. Ik ben er mij wel van bewust dat niet iedereen lang kan voeden, door verschillende omstandigheden, waardoor het dus ook minder voorkomt, en je het minder ziet.

Ik vind het fijn om borstvoeding te geven op plekken waar mensen dat misschien raar zouden vinden, puur als statement, om het te normaliseren.

Ik vind het fijn om borstvoeding te geven op plekken waar mensen dat misschien raar zouden vinden, puur als statement, om het te normaliseren. Ik voel niet de nood om dat te verbergen. Ik vind het gewoon de natuur, en ik vind dat we dat mogen tonen. Als je het blijft verdoezelen en verbergen, dan lijkt het alsof je het zelf ook een beetje raar vindt wat je aan het doen bent, terwijl je eigenlijk gewoon je kind aan het voeden bent.

Hoe kijk je naar je borsten? En is die blik veranderd sinds je borstvoeding geeft?

Ik ben zo dankbaar en vol verwondering over mijn lichaam. Ik voel me veel meer geconnecteerd met mijn dierlijke zelf. 2022 heeft me diepe bewondering gebracht voor het vrouwelijk lichaam en de natuur van de mens. Tijdens de geboorte van Luz en in de kraamtijd voelde ik me echt een vossenmoeder in haar nest.

Ik voel me veel meer geconnecteerd met mijn dierlijke zelf.

Moest er een toekomstige mama naast jou zitten, welk advies zou je haar geven?

Vertrouw vooral op je intuïtie. Dat heb ik zelf geleerd tijdens de zwangerschap en door lessen hypnobirthing te volgen. Hier heb ik ook de kracht van mijn gedachten ontdekt. Ik had enkele vrouwen in mijn omgeving die zeiden ‘Ik ga waarschijnlijk wel borstvoeding proberen geven, als het lukt" en ik zei hen dan dat ze konden zeggen dat ze gewoon borstvoeding gaan geven en dat kunnen manifesteren.

Veel vrouwen gaan zich al op voorhand beschermen voor als het niet zou lukken.

Als het niet lukt dan is het ook echt oké, maar veel vrouwen gaan zich al op voorhand beschermen voor als het niet zou lukken. Ik vind het echt belangrijk om te leren vertrouwen. Dat heb ik ook geleerd van mijn vroedvrouw. Ik had in het begin van de zwangerschap veel twijfel of het vruchtje wel zou blijven zitten. De vroedvrouw heeft me dan geleerd om op mijn lichaam te vertrouwen.

Herinner je je een grappig moment tijdens het voeden?

Soms kan ik het niet laten om een klein beetje melk te spuiten in haar gezicht en dan trekt ze een grappig gezicht. Ik moet soms ook hard lachen om de kleine dierlijke geluidjes die ze maakt als ik haar aanleg. Dat zijn geluidjes die ze anders nooit maakt, het zijn zeer specifieke geluiden, eigen aan ons borstvoedingsmoment. Het doet me altijd aan een klein vosje denken.

Soms kan ik het niet laten om een klein beetje melk te spuiten in haar gezicht.

Welke rol speelt jouw partner in het verloop van de borstvoeding?

Sowieso heeft hij daar altijd heel hard achter gestaan en is hij zelf ook gegroeid in zijn vertrouwen in de natuur en hij vond heel het proces met de thuisgeboorte heel mooi. Hij had heel veel bewondering voor hoe we het doen als vrouwen. Hij vindt dat de borstvoeding er zo natuurlijk uitziet en hij is trots dat het zo gaat.

En heeft borstvoeding of het ouderschap tout court een invloed op jullie seksleven?

Ik dacht dat er veel invloed ging zijn op ons seksleven maar eigenlijk is dat niet zo. Mijn borsten zijn niet exclusief voor de baby. Ik kan dat best goed loskoppelen. Uiteraard is er wel een effect op ons seksleven omdat de baby er de hele tijd bij is. Maar het is niet omdat de kwantiteit minder is dat de kwaliteit minder is.

Mijn borsten zijn niet exclusief voor de baby.

Ik denk dat we ook genieten van de nieuwe rol die we hebben. Ik geniet er keihard van om hem te zien als papa en het doet ook veel met mij om te zien hoe we gegroeid zijn als koppel in onze nieuwe rol als ouders. Dat zorgt voor mij voor een diepere verbinding dan dat er voorheen was. Hij doet dat ook heel goed en met heel veel liefde en dat is super fijn om te zien.

Wat is je favoriete borstvoedingshouding?

Ik vond het een mega zalige ontdekking dat je in de draagzak borstvoeding kan geven. Ik dacht van: kom ik ga dat proberen, in de stad, in de draagzak. Dat vond ik een geniale ontdekking. En anders is het een beetje te zien op welk moment. Meestal als ik ergens zit is het de madonnahouding. Als ik in bed lig, dan voed ik liefst al liggend. En nu vind ik het ook leuk dat ze al zittend op mijn schoot kan drinken. Mijn favoriete houding hangt dus af van het moment waarop ik voed.

Waar zie je jezelf staan binnen dit en één jaar (als het op borstvoeding aankomt)?

Ik hoop dat ze dan ‘s ochtends en ‘s avonds nog kan drinken. We hebben nu een super zalige onthaalmoeder waar ik ‘s middags borstvoeding kan gaan geven. Als ik kan gaan werken op een school dichtbij de onthaalmoeder, hoop ik dat nog lang verder te kunnen doen. We zien wel. Maar in de realiteit zal het toch vooral die ochtend- en avondvoeding blijven. 's Nachts mag ze van mij ook blijven drinken zolang zij dat wenst. Ik zou graag hebben dat ze binnen een jaar nog bij ons slaapt, toch tenminste op de kamer.

Liefst geef ik ze zo lang borstvoeding als ze zelf aangeeft.

Liefst geef ik ze zo lang borstvoeding als ze zelf aangeeft. Maar natuurlijk moet het voor mij ook draaglijk blijven. Ik wil ze zo lang mogelijk en zo veel mogelijk voedingsstoffen meegeven via mijn moedermelk, maar ik wil ook de grenzen van mijn eigen lijf respecteren. Als ze te "bossy" zou worden aan de borst, of mij teveel zou opeisen, dan zou ik dat moeilijk vinden. Dus zolang die verbinding er nog is, en het geen machtsspel wordt, zie ik het nog lang zitten.

Vat jouw ervaring met borstvoeding samen in 1 zin?

Borstvoeding is voor mij de meest natuurlijke, intuïtieve manier om mijn dochter "powerfood" te geven tijdens haar eerste levensmaanden- en jaren.

Is er verder nog iets dat je kwijt wilt, dat je hierboven niet kon delen?

Ja, mijn zussen waren voor mij een supergrote invloed. Ze hebben me veel vertrouwen gegeven. Toen mijn zus voor het eerst langskwam (zij was ook zwanger) op kraambezoek was ik Luz net borstvoeding aan het geven en ze zei ‘wauw, dat ziet er zo natuurlijk uit en het is zo mooi hoe je dat doet’ en dat was voor mij echt een super zalig compliment. Dat was wat ik op dat moment, in mijn kraamtijd, wou horen. Dat is iets wat de omgeving wat vaker aan een mama mag zeggen: "jij doet dat zo goed!" Of ze nu borstvoeding geven of niet. Ik hoor die zin veel resoneren in mijn hoofd wanneer ik wat onzeker word. Liever dat dan al die goedbedoelde tips en adviezen.

Dat is iets wat de omgeving wat vaker aan een mama mag zeggen: "jij doet dat zo goed!"

Ik vind ook het belang van de vroedvrouw niet te onderschatten. Het vertrouwen dat ze bij de vrouw leggen is daarin een heel belangrijk aspect. De nadruk op het volgen van je intuïtie en je gevoel horen daar ook bij.

Het is superbelangrijk om rolmodellen te hebben.

Een evenement zoals 'Voeden In Verbinding' doet ook heel veel. Het normaliseren van borstvoeding is heel belangrijk. Daarom vind ik het heel belangrijk om borstvoeding te tonen in de maatschappij. Heel veel dingen die ik nu normaal vind, zijn ook doordat ik dat heel nabij allemaal heb zien gebeuren bij een vriendin die ook doula is. Het is superbelangrijk om rolmodellen te hebben.

Het ontspannen en tot rust komen in de kraamtijd is ook van groot belang. Voor ons gezin is het heel waardevol geweest om de eerste 40 dagen in onze cocon te kruipen en niet te veel bezoek toe te laten. Dat heeft er voor gezorgd dat ik een diepe verbinding kon aangaan met mijn kindje. Daar wil ik met 'Cocon', de massages die ik geef aan huis, ook wel naar streven om meer aandacht te hebben voor de kraamtijd.

Wil je ook graag jouw borstvoedingsverhaal in woord en beeld laten vastleggen? Boek dan een fotoshoot met Josefien