Maja is 35 jaar, woont in Nazareth en is mama van Nan, 2,5 jaar en Ada, 6 jaar.
Hoe verliep de borstvoeding tot nu toe? Waren er moeilijke momenten? En hoe ben je daar door geraakt?
Ik gaf bijna 3 jaar borstvoeding aan mijn eerstgeborene; ik ging er dus van uit dat het de tweede keer bij aanvang veel vlotter zou gaan. Niets was minder waar. Opnieuw had ik te kampen met vreselijke pijn, hoewel mijn pasgeboren baby perfect hapte en zoog. Mijn melkproductie kwam meteen heel goed op gang, maar de eerste twee weken ging ik wederom door een kleine hel: gekloofde, bloedende tepels, stekende pijn in mijn borsten, verdriet omdat het scenario zich herhaalde. Ik kreeg stress wanneer mijn baby signalen van honger gaf en terwijl ze dronk, rolden de tranen over mijn wangen. Maar ik wist dat ik erdoor moest bijten, dat het na enkele dagen zou beteren. En dat deed het ook: na twee weken waren mijn tepels genezen en kon ik eindelijk beginnen genieten van het voeden.
De eerste zeven maanden ging de borstvoeding – na de moeizame start – supergoed. Het was voor ons beiden een bron van plezier, mindfulness, rust, troost, nabijheid, verbondenheid. Maar toen de tandjes begonnen te duwen, wilde mijn dochter weer constant een tepel in haar mond. Dat was terug aanpassen; de nachten werden zelfs zwaarder dan in het begin. Maandenlang sliepen we amper.
Een vriendin vroeg me laatst hoe ik dat heb gekund, door die pijn heen bijten. Het antwoord was eenvoudig: er was voor mij gewoon geen alternatief. Ik kon me niet inbeelden dat ik mijn kind koemelk, voor een kalf bedoeld, verwerkt tot poeder in een fabriek, zou geven terwijl mijn lichaam precies maakte wat ze nodig had. Dat zou ook haaks staan op mijn manier van leven: zelf eet ik zo zuiver en onbewerkt mogelijk, en amper dierlijke producten. Ik voel me heel erg verbonden met de natuur; mijn sterke intuïtie en oerinstincten zijn mijn belangrijkste kompas in het leven. Die sleurden me denk ik door de moeilijke momenten heen.
Er was voor mij gewoon geen alternatief.
Hoe voelt het om borstvoeding te geven op een openbare plaats?
Voordat ik zelf kinderen had, vond ik het raar en enigszins dwaas om een peuter aan de borst te zien. Terwijl ik daar helemaal geen mening over hoorde te hebben - Ludwig Wittgenstein placht het ooit zo mooi te zeggen: "Wovon man nicht sprechen kann, darüber muss man schweigen.” Nu ik zo veel heb gelezen en begrepen over en ervaren heb met borstvoeding, weet ik wel beter. Het is onze westerse maatschappij die dat beeld gecreëerd heeft omdat ze zo ver van de natuur is afgedwaald.
Ik heb me nooit ongemakkelijk gevoeld bij borstvoeding geven in het openbaar. Niet toen mijn kinderen pasgeboren waren en ik zat te sukkelen met borstkompressen, niet toen ze al enkele maanden oud waren en ook nu niet. Al gebeurt het wel steeds minder, omdat ze er overdag nog zelden aan denkt of om vraagt. Nee, geen schaamte of ongemak. Ik voel(de) trots en vooral onverschilligheid voor de mogelijke mening van de mensen rondom mij.
Onze westerse maatschappij is zo ver van de natuur afgedwaald.
Hoe kijk je naar je borsten? En is die blik veranderd sinds je borstvoeding geeft?
Ik heb altijd kleine borsten gehad. Als tiener had ik veel last van schaamte daarover, en droomde ik van een grotere cup. Maar hoe ouder ik word, hoe meer vrede ik neem met mijn eigen lichaam. Ik ben rustiger geworden, en zachter voor mezelf. Zo ook voor mijn borsten. Ik kan nu met trots in de spiegel kijken omdat ze ondertussen al 5,5 jaar mijn kinderen gezond houden en beschermen tegen ziektekiemen. En neen, ze zijn niet meer even rond en stevig als voorheen. Maar ik vind ze wel nog steeds mooi. Ze herinneren mij aan hoe ingenieus de natuur in elkaar steekt en aan de onwaarschijnlijke kracht van een vrouwenlichaam.
Moest er een toekomstige mama naast jou zitten, welk advies zou je haar geven?
Luister aandachtig naar je baby en naar je eigen buikgevoel; die vertellen jou zo veel. Ga uit je hoofd. Laat je meevoeren. Durf om hulp te vragen als je daar nood aan hebt. Laat je goed omringen en begeleiden, en weet dat het makkelijker wordt. Die eerste weken zijn loodzwaar, maar jouw lichaam is hiervoor gemaakt. Sluit je af van de bemoeizucht van de buitenwereld en laat alleen mensen toe die je op dat moment rondom jou wil.
Mijn vroedvrouw gaf me ooit de gouden tip van de appel mee, die ik al met veel vriendinnen deelde: neem een appel en probeer ervan te bijten terwijl je je kin op je borstkas drukt. Dat gaat niet. Probeer er dan eens van te bijten terwijl je naar boven kijkt: dan pas kan je een enorme hap nemen. Zo werkt het ook voor het aanleggen: jouw baby moet een grote hap van jouw ‘appel’ kunnen nemen!
Als je weer aan het werk gaat en je voelt dat je melkproductie achteruitgaat: ga elke avond samen met je baby in bad – huid op huid. Neem af en toe een dag verlof om te recupereren en je baby extra veel te laten drinken. Je zal zien dat dat wonderen doet.
Ga uit je hoofd. Laat je meevoeren. Durf om hulp te vragen.
Hoe lang wens je borstvoeding te geven?
Tot wanneer we elkaar loslaten. Bij mijn eerste dochter ging dat heel rustig en vanzelf. Toen ze 2,5 was, vroeg ze enkel nog om ’s morgens en ’s avonds te drinken. Gaandeweg vergat ze het weleens, dan dronk ze eens twee dagen niet. Mijn man en ik konden gerust met ons twee op weekend gaan; bij thuiskomst had ik dan toch weer melk. Na verloop van tijd dronk ze minder en minder, en toen ze naar school ging, dronk ze twee weken niet meer. Toen ze het dan nog eens probeerde, haalde ze haar schouders op en zei ze: “voilà, mamamelk is op”. En dat was het dan.
Mijn tweede dochter drinkt voorlopig nog dagelijks. En hoewel ik voel dat ik (het) moe ben, word ik heel triest bij de gedachte dat het einde van ons borstvoedingsverhaal in zicht is. Want ik denk niet dat er nog een derde kind komt; deze totale overgave, toewijding en vooral slapeloosheid kan ik geen derde keer aan.
Herinner je je een grappig moment tijdens het voeden?
De momenten waarop mijn dochter dronk aan de ene borst en met haar vingertjes draaide aan mijn andere tepel, als was ze de juiste radiofrequentie aan het zoeken! En natuurlijk: samen in bad gaan, baby laten drinken en de melkfontein uit de andere borst. Prachtig, toch?
Welke rol speelt jouw omgeving (vrienden, familie,...) bij het geven van borstvoeding?
Mijn oerinstinct kreeg ik mee van m’n moeder; zij was ook een echte wolvin voor haar vier kinderen. Zij gaf ons allemaal borstvoeding. Een kind aan de borst is in onze familie dus de normaalste zaak van de wereld. Mijn partner staat ook ten volle achter borstvoeding (misschien ook wel omdat hij ’s nachts niet hoeft op te staan, ha!) en vindt het totaal niet vreemd of onaantrekkelijk. Integendeel. Ons seksleven heeft er nooit onder geleden. We waren ooit een weekendje in Parijs met ons twee en ik dacht dat het wel zonder kolven zou lukken. Quod non. Handmatig kreeg ik de melk er niet uit; mijn borsten stonden op ontploffen. Er zat niets anders op dan dat hij mij verloste uit mijn lijden, wat hij ook deed: hij heeft toen van mijn twee borsten gedronken. Wat een man!
Hij heeft toen van mijn twee borsten gedronken. Wat een man!
Totaal anders was het op het werk, waar ik ongevraagd advies kreeg van vrouwen die nota bene nooit borstvoeding gaven en zeiden dat ik zelf koos voor die slapeloze nachten, omdat ik koos voor borstvoeding… Ik heb me daar gelukkig nooit door laten beïnvloeden.
In welke houding geef je het liefst borstvoeding?
De madonnahouding vind ik de gemakkelijkste en meest comfortabele voor ons beiden. Mijn pasgeboren baby’s hapten zo het best toe, en als ze wat groter werden, konden ze op mijn schoot zitten terwijl ze dronken. En al liggend met een kind onder mijn oksel heb ik natuurlijk ook al ettelijke uren van mijn leven doorgebracht.
Uitsmijter: vat jouw ervaring met borstvoeding samen in 1 zin.
Het moederschap in het algemeen en de borstvoeding in het bijzonder maakten mijn hart kwetsbaarder dan ooit tevoren… maar tegelijk werd in mij ook de krachtigste leeuwin geboren.
Wil je ook graag jouw borstvoedingsverhaal in woord en beeld laten vastleggen? Boek dan een fotoshoot met Josefien